Mari Guirguis en Sint Demiana
Leerstellingen in de Koptische kerk houden in: het begrijpen van de theologische begrippen betreffende God, de mens, de kerk, het eeuwige leven, de hemelse wezens en satan. Deze begrippen zijn gebaseerd op de bijbel en worden weergegeven in de eredienst en de prediking. Leerstellingen zijn al wat we erin geloven, leren en uitoefenen.
God is liefde (1 Johannes 4:8). God is geen eng wezen dat geïsoleerd is van de mensen, maar Hij is de Almachtige, die de mens liefheeft. Hij laat ze tot Hem komen, woont in hen en staat hen toe om deel te nemen aan Zijn glorie.
Hij trekt de mensen tot Hem aan opdat ze de essentie van het leven, de onsterfelijkheid en de eeuwige glorie in Hem kunnen vinden.
God heeft de mens naar Zijn beeld geschapen Hij heeft zichzelf, Zijn natuur Zijn sacramenten en Zijn wil, aan de mens geopenbaard door de menswording van Zijn veelgeliefde Zoon.
God sprak met de mensen door de natuur “Want hetgeen van Hem niet gezien kan worden, Zijn eeuwige kracht en goddelijkheid, wordt sedert de schepping der wereld uit zijn werken met het verstand doorzien” (Romeinen 1:20). Hij sprak tot de mensen door de profeten en de wet van Mozes. Als laatst kwam het belichaamde Woord. “Nadat God eertijds vele malen en op vele wijzen tot de vaderen gesproken heeft door de profeten, heeft Hij nu in het laatst der dagen tot ons gesproken door de Zoon” (Hebreeën 1:1). De Zoon kwam om het mysterie Gods te openbaren.
Het woord “mysterie” in het christendom betekent niet dat de gelovige mysterieuze onbegrijpelijke leerstellingen accepteert, maar het betekent dat het menselijke denken de genade Gods nodig heeft om de geloofswaarheden te kunnen begrijpen.
Het Oude- en het Nieuwe Testament bevestigen het geloof in één God, de liefhebber van de mensheid, en onthullen het geloof in de Heilige Drie-eenheid.
In het Nieuwe Testament:
In het Oude Testament:
Is het noodzakelijk om in de Drie-eenheid te geloven?
Geloven in de Drie-eenheid lost veel problemen op die verband houden met het absolute monotheïstische geloof. Bijvoorbeeld: we zeggen: God is liefde en Zijn liefde is eeuwig. Zou dat betekenen dat er een ander “bestaan” was wiens God lief had ? We kunnen niet zeggen dat God Zichzelf lief heeft.
Geloven in de Drie-eenheid betekent niet “polytheïsme”. De Zoon is het Woord Gods en het Woord Gods is niet ‘buiten’ God, maar het is één met Hem, de Vader bestaat niet zonder Zijn Woord.
De Heilige Geest is het ‘Leven’ en de Vader is het ‘Goddelijke Wezen’, daarom zeggen we dat God een Levend, Rationeel Wezen is. Rationeel door Zijn Woord, Levend door Zijn Geest.
Drie-eenheid betekent niet ‘polytheïsme’, maar eenvoud en eenwording.
We moeten niet over de Zoon op een materialistische manier spreken. Elke energieke essentie brengt wat voort, het vuur brengt licht en hitte voort, het menselijke verstand brengt gedachten voort. Op die manier kunnen wij zeggen dat de Vader de Zoon voortbracht. Wij kunnen niet accepteren dat God een vast lichaam is dat niets kan voortbrengen.
Het Drie-eenheidsgeloof gaat niet tegen het menselijke denken in. De menselijke ziel kan gebruikt worden als voorbeeld om de Drie-eenheid uit te leggen. Elke ziel is bestaand, rationeel en levend. Het bestaan van de ziel onderscheidt zich van haar verstand en haar leven, maar alle drie zijn onscheidbaar. Het vuur is een ander voorbeeld, het heeft vlam, licht en hitte.
De mens, in de ogen Gods, is niet een gewoon schepsel, maar hij is het beeld Gods Hij is ook geliefde Gods en Zijn intieme vriend God heeft de wereld voor de mens geschapen en gaf hem gezag over alles, zelfs over de ruimte. Toen de mens zowel lichamelijk als geestelijk werd geruïneerd, daalde het belichaamde Woord Gods af naar de aarde om de mens te hernieuwen.
God heeft de mens geschapen naar zijn beeld in vrijheid, en bereidde de mens voor om zich met Hem te verenigen, maar de mens misbruikte de vrijheid om zich van God af te scheiden. Op die manier misvormde de mens zijn mooie beeld door ongehoorzaamheid en hij werd niet in staat om vrij met de liefde Gods te harmoniëren.
Wanneer we over “de mens en zijn verlossing” spreken of over de menselijke natuur en de hernieuwing daarvan, bedoelen we hiermee de ziel, het verstand en het lichaam van de mens. Jezus de Messias kwam als een perfect Mens om de “mens” te hernieuwen. Daarom keken de Alexandrijnse kerkvaders naar het lichaam niet als een vijand en beschouwden het geloof niet als irrationeel, maar ze vereerden het verstand door respect te tonen voor wetenschappen, waaronder filosofie.
De menswording en de kruisiging van de Heer Jezus gaven ons vele zegeningen: de goedheid van God werd verklaard. Hij had de mens geschapen en had hem hernieuwd – Hij gaf ons de mogelijkheid om ons met Hem te verenigen – Hij is voor ons allen gestorven en veroordeelde de zonde. Hij gaf ons allen de overwinning op de dood, door Zijn overwinning en opstanding uit de dood. Hij liet ons de Satan, onze vijand, overwinnen. Hij heeft ons mede een plaats gegeven in hemelse Koninkrijk – “Door deze zijn wij met kostbare en zeer grote beloften begiftigd, opdat gij daardoor deel zoudt hebben aan de goddelijke natuur” (2 Petrus 1:4). – Hij volbracht de eenwording van de kerk.
God wil dat alle mensen behouden worden en tot erkentenis der waarheid komen (1 Timَotheüs 2:4). Hij zegt: “Ik heb geen behagen in de dood van de goddeloze, maar veeleer daarin, dat de goddeloze zich bekeert van zjjn weg en leeft” (Ezechiël 33:11). Jezus Christus is een verzoening voor onze zonden en niet alleen voor de onze, maar ook voor die der gehele wereld (1 Johannes 2:2). God laat ons de weg kiezen. Hij wil dat wij deze keuze maken vanuit ons praktische geloof. Dus de goede werken die wij dankzij de goddelijke genade uitoefenen zijn noodzakelijk en essentieel.
De Kopten zien de kerk als een heilsinstituut, de kerk openbaart het vaderschap Gods, het Koninkrijk van de Messias en de werking van de Heilige Geest. De Kopten beschouwen de kerk niet als een menselijke organisatie, om de volgende redenen:
De Koptische kerk was gedurende de afgelopen twintig eeuwen geïsoleerd van de politiek en had geen civiele autoriteit
Voor het ontstaan van de kloosters, zorgden de Kopten reeds voor het Kerkelijke leven, ze richtten zich op het Koninkrijk Gods
Zij beschouwden de “kennis” als een gift Gods en maakten gebruik daarvan in meditatie, studie, eredienst en liturgie.
De kerk wordt ook als volgt genoemd:
Kenmerken van de kerk in het Orthodoxe begrip:
Enig: er is één Kerk vanaf het begin in Gods gedachten, en een Lichaam van de Messias als bruid voor Hem.
Heilig: de Heilige Geest heiligt de kerkleden en woont in hen en maakt van hen heilige altaren voor God. Daarom wordt de kerk gekenmerkt door heilig denken en gedrag.
Universeel: in het Nieuwe Testament is de kerk zo wijd verbreid dat de hele wereld zich erbij aan kan sluiten.
Apostolisch: de kerk is gebouwd op het fundament van de apostelen en profeten, terwijl Jezus Christus zelf de hoeksteen is (Efeziers 2: 20). De kerk is dus een verlenging van de leer, het geloof en de prediking van de apostelen.
In de Koptische Kerk zien we hoe de hemelse wezens hun prestaties duidelijk achterlieten in het leven van de kerk, in lofzang, feesten, iconen, gebouwen en uitspraken der Kerkvaders. De bijbel wijst naar de hemelse schepsels in alle boeken vanaf “Genesis” tot en met de “Openbaringen”. Deze verwijzingen zijn niet voor niets genoemd. In de ochtendlofzang “Doxologie” zingen we: “vrede voor de kerk, het huis der engelen”.
Sint Paulus zegt over de engelen:” Zijn zij niet alleen dienende geesten, die uitgezonden worden ten dienste van hen, die het heil zullen beërven ” (Hebreeën 1:14). Dit betekent niet dat ze minder in rangorde zijn dan de gelovigen, maar betekent dat ze hen liefhebben. Zij leiden de gelovigen tot verlossing door hen te begeleiden, bewaken en te bedienen. Tevens spelen de engelen een rol in het berouw van de zondaars en helpen de gelovigen tot bidden.
Ze zijn onze intieme broeders en zusters die streden en vertrokken naar het Paradijs, ze zijn niet gestorvenen, maar ontslapenen. (1 Thessalonicenzen 4:13). Al zijn zij vertrokken, toch zal hun liefde jegens hun broeders en zusters niet ophouden. Hun gebeden voor het redden van de wereld zullen nooit stoppen. Ze bidden voor ons en we eerbiedigen hen als intieme vrienden en vereren hun iconen en geloven in hun voorspraak.
Sacramenten zijn vitaal en essentieel voor de gelovige. Ze zijn de middelen waardoor de gelovige de genade Gods en de werking van de Heilige Geest in de kerk van de Messias krijgt, zodat hij zich opheft tot de Vader.
De evangeliën bevestigen de genade en de giften van de sacramenten:
Het woord traditie dat in het Nieuwe Testament vermeld staat betekent niet ” imitatie “, maar betekent “opleveren van iets en hem ontvangen”. De traditie is “opleveren van een waarborgsom van het geloof en hem ontvangen door de generaties heen” (Judas 1: 3). De traditie bevat: de boeken van het Oude Testament, het geloof in de “Heilige Drie-eenheid “, de handelingen van de Messias en Zijn uitspraken en het discipline van eredienst.
In de apostolische tijd was de traditie de enige bron van het christelijke geloof, de leer en de aanbidding. Via de traditie accepteerde de kerk de boeken van het Oude Testament en gingen de gelovigen deze boeken op een andere manier begrijpen ; door de traditie accepteerden de christenen het Nieuwe Testament voordat het heilig verklaard was. De traditie was de bron van de leer van de apostelen, Johannes sprak over zijn eigen ervaring en zei: “Hetgeen was van den beginne, hetgeen wij gehoord hebben, hetgeen wij gezien hebben met onze eigen ogen, hetgeen wij aanschouwd hebben en onze handen mochten betasten met betrekking tot het Woord des Levens” (1 Johannes 1:1). Lucas bevestigde dat: “Gelijk ons hebben overgeleverd degenen, die van het begin aan ooggetuigen en dienaren van het Woord geweest zijn (Lucas 1:2)
De kerk gelooft dat de bijbel het geschreven gedeelte van de traditie is. De essentie van de traditie is de verklaring van het Woord Gods via verschillende methodes. Dit wordt als volgt door de bijbel bevestigd:
Het overige zal ik regelen wanneer ik kom (1Corinthiërs 11:34).
Er zijn echter nog vele andere dingen, die Jezus gedaan heeft, Indien deze één voor één beschreven werden, dan zou, naar ik meen, de wereld zelf de boeken die geschreven werden, niet kunnen bevatten”. (Johannes 21:25).
De kerkelijke traditie behoudt de éénheid van de Kerk betreffende het begrijpen van de bijbel door de generaties heen, zodat niemand de Heilige Schriften op zijn eigen manier interpreteert, maar alleen conform de leer van de Kerk.
De kerkelijke traditie zoals het geloof, de eredienst, het gedrag en het praktische leven, is aan ons overgeleverd door de decreten van de Oecumenische en de Lokale Concilies, door de uitspraken van de eerste Kerkvaders en ook door het praktische leven van de leken. De laatsten speelden een rol in het overleveren van de traditie door de generaties heen.
Made by Doublit Software en Multimediadesign. © Koptisch Orthodoxe Kerk - Utrecht
Used graphics credited to J. Atta