Close

Leerstellingen

Leerstellingen in de Koptische kerk houden in: het begrijpen van de theologische begrippen betreffende God, de mens, de kerk, het eeuwige leven, de hemelse wezens en satan. Deze begrippen zijn gebaseerd op de bijbel en worden weergegeven in de eredienst en de prediking. Leerstellingen zijn al wat we erin geloven, leren en uitoefenen.

Ons geloof in God

God is liefde (1 Johannes 4:8). God is geen eng wezen dat geïsoleerd is van de mensen, maar Hij is de Almachtige, die de  mens liefheeft. Hij laat ze tot Hem komen, woont in hen en staat hen toe om deel te nemen aan Zijn glorie.
Hij trekt de mensen tot Hem aan opdat ze de essentie van het leven, de onsterfelijkheid en de eeuwige glorie in Hem kunnen vinden.


Openbaring Gods

God heeft de mens naar Zijn beeld geschapen Hij heeft zichzelf, Zijn natuur Zijn sacramenten en Zijn wil, aan de mens geopenbaard door de menswording van Zijn veelgeliefde Zoon.
God sprak met de mensen door de natuur “Want hetgeen van Hem niet gezien kan worden, Zijn eeuwige kracht en goddelijkheid, wordt sedert de schepping der wereld uit zijn werken met het verstand doorzien” (Romeinen 1:20). Hij sprak tot de mensen door de profeten en de wet van Mozes. Als laatst kwam het belichaamde Woord. “Nadat God eertijds vele malen en op vele wijzen tot de vaderen gesproken heeft door de profeten, heeft Hij nu in het laatst der dagen tot ons gesproken door de Zoon” (Hebreeën 1:1). De Zoon kwam om het mysterie Gods te openbaren.


Het mysterie van God

Het woord “mysterie” in het christendom betekent niet dat de gelovige mysterieuze onbegrijpelijke leerstellingen accepteert, maar het betekent dat het menselijke denken de genade Gods nodig heeft om de geloofswaarheden te kunnen begrijpen.


Monotheïsme en de Drie-eenheid

Het Oude- en het Nieuwe Testament bevestigen het geloof in één God, de liefhebber van de mensheid, en onthullen het geloof in de Heilige Drie-eenheid.
In het Nieuwe Testament:

  • Bij de doop  van de Heer Jezus: “Toen Hij uit het water opsteeg zag Hij de hemelen scheuren en de Geest op Zich als een duif nederdalen.En een stem kwam uit de hemelen: Gij zijt mijn Zoon, de Geliefde ; in u heb ik mijn welbehagen” (Marcus 1:10,11);
  • Bij het uitzenden van de apostelen: “Gaat dan henen, maakt al de volken tot mijn discipelen en doopt hen in de naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen” (Mattheüs 28:19);
  • Bij de zegen van Paulus: “De genade des Heren Jezus Christus, en de liefde Gods, en de gemeenschap des Heiligen Geestes zij met u allen” (2 Korinthiërs 13:13).

In het Oude Testament:

  • De naam van God werd in het meervoud “Elohim” genoemd: “En God zeide: Laat ons mensen maken naar ons beeld, als onze gelijkenis” (Genesis 1:26).  “Laat ons nederdalen en daar hun taal verwarren” (Genesis 11:7).

Is het noodzakelijk om in de Drie-eenheid te geloven?
Geloven in de Drie-eenheid lost veel problemen op die verband houden met het absolute monotheïstische geloof. Bijvoorbeeld: we zeggen: God is liefde en Zijn liefde is eeuwig. Zou dat betekenen dat er een ander “bestaan” was wiens God lief had ? We kunnen niet zeggen dat God Zichzelf lief heeft.
Geloven in de Drie-eenheid betekent niet “polytheïsme”. De Zoon is het Woord Gods en het Woord Gods is niet ‘buiten’ God, maar het is één met Hem, de Vader bestaat niet zonder Zijn Woord.
De Heilige Geest is het ‘Leven’ en de Vader is het ‘Goddelijke Wezen’, daarom zeggen we dat God een Levend, Rationeel Wezen is. Rationeel door Zijn Woord, Levend door Zijn Geest.
Drie-eenheid betekent niet ‘polytheïsme’, maar eenvoud en eenwording.
We moeten niet over de Zoon op een materialistische manier spreken. Elke energieke essentie brengt wat voort, het vuur brengt licht en hitte voort, het menselijke verstand brengt gedachten voort. Op die manier kunnen wij zeggen dat de Vader de Zoon voortbracht. Wij kunnen niet accepteren dat God een vast lichaam is dat niets kan voortbrengen.
Het Drie-eenheidsgeloof gaat niet tegen het menselijke denken in. De menselijke ziel kan gebruikt worden als voorbeeld om de Drie-eenheid uit te leggen. Elke ziel is bestaand, rationeel en levend. Het bestaan van de ziel onderscheidt zich van haar verstand en haar leven, maar alle drie zijn onscheidbaar. Het vuur is een ander voorbeeld, het heeft vlam, licht en hitte.


De mens en de verlossing

De mens, in de ogen Gods, is niet een gewoon schepsel, maar hij is  het beeld Gods  Hij is ook geliefde Gods en Zijn intieme vriend God heeft de wereld voor de mens  geschapen en gaf hem gezag over alles, zelfs over de ruimte. Toen de mens zowel lichamelijk als geestelijk werd geruïneerd, daalde het belichaamde Woord Gods af naar de aarde om de mens te hernieuwen.

God heeft de mens geschapen naar zijn beeld in vrijheid, en bereidde de mens voor om zich met Hem te verenigen, maar de mens misbruikte de vrijheid om zich van God af te scheiden. Op die manier misvormde de mens zijn mooie beeld door ongehoorzaamheid en hij werd niet in staat om vrij met de liefde Gods te harmoniëren.

Wanneer we over “de mens en zijn verlossing” spreken of over de menselijke natuur en de hernieuwing daarvan, bedoelen we hiermee  de ziel, het verstand  en het lichaam van de mens. Jezus de Messias kwam als een perfect Mens om de “mens” te hernieuwen. Daarom keken de Alexandrijnse kerkvaders naar het lichaam niet als een vijand en beschouwden het geloof niet als irrationeel, maar ze vereerden het verstand door respect te tonen voor wetenschappen, waaronder filosofie.

De menswording en de kruisiging van de Heer Jezus gaven ons vele zegeningen: de goedheid van God werd verklaard. Hij had de mens geschapen en had hem hernieuwd – Hij gaf ons de mogelijkheid om ons met Hem te verenigen – Hij is voor ons allen gestorven en veroordeelde de zonde. Hij gaf ons allen de overwinning op de dood, door Zijn overwinning en opstanding uit de dood. Hij liet ons de Satan, onze vijand, overwinnen.  Hij heeft ons mede een plaats gegeven in hemelse Koninkrijk –  “Door deze zijn wij met kostbare en zeer grote beloften begiftigd, opdat gij daardoor deel zoudt hebben aan de goddelijke natuur” (2 Petrus 1:4). – Hij volbracht de eenwording van de kerk.

God wil dat alle mensen behouden worden en tot erkentenis der waarheid komen (1 Timَotheüs 2:4). Hij zegt: “Ik heb geen behagen in de dood van de goddeloze, maar veeleer daarin, dat de goddeloze zich bekeert van zjjn weg en leeft” (Ezechiël 33:11). Jezus Christus is een verzoening voor onze zonden en niet alleen voor de onze, maar ook voor die der gehele wereld (1 Johannes 2:2). God laat ons de weg kiezen. Hij wil dat wij deze keuze maken vanuit ons praktische geloof. Dus de goede werken die wij dankzij de goddelijke genade uitoefenen zijn noodzakelijk en essentieel.


De kerk

De Kopten zien de kerk als een heilsinstituut, de kerk openbaart het vaderschap Gods, het Koninkrijk van de Messias en de werking van de Heilige Geest. De Kopten beschouwen de kerk niet  als een menselijke organisatie, om de volgende redenen:
De Koptische kerk was gedurende de afgelopen twintig eeuwen geïsoleerd van de politiek en had geen civiele autoriteit
Voor het ontstaan van de kloosters, zorgden de Kopten reeds voor het Kerkelijke leven, ze richtten zich op het Koninkrijk Gods
Zij beschouwden de “kennis” als een gift Gods en maakten gebruik daarvan  in meditatie, studie, eredienst en liturgie.

De kerk wordt ook als volgt genoemd:

  • De Moeder der Gelovigen: een reine maagd (2 Korinthiërs 11:2) en een vruchtbare moeder, haar kinderen dragen vruchten door getuigen te zijn van de Messias;
  • Het lichaam van de Messias;
  • De bruid van de Messias: wachtend op de komende bruidegom, de Messias, die voor haar een eeuwige bruiloft zou vieren;
  • Het icoon van de hemel;
  • De kerk van de eerstgeborenen (Hebreeën. 12:23).

Kenmerken van de kerk in het Orthodoxe begrip:
Enig: er is één Kerk vanaf het begin in Gods gedachten, en een Lichaam van de Messias als bruid voor Hem.
Heilig: de Heilige Geest heiligt de kerkleden en woont in hen en maakt van hen heilige altaren voor God. Daarom wordt de kerk gekenmerkt door heilig denken en gedrag.
Universeel: in het Nieuwe Testament is de kerk zo wijd verbreid dat de hele wereld zich erbij aan kan  sluiten.
Apostolisch: de kerk is gebouwd  op het fundament van de apostelen en  profeten, terwijl Jezus Christus zelf de hoeksteen  is (Efeziers 2: 20). De kerk is dus een verlenging van de leer, het geloof en de prediking van de apostelen.


De hemelse wezens

In de Koptische Kerk zien we hoe de hemelse wezens  hun prestaties duidelijk achterlieten in het leven van de kerk, in lofzang, feesten, iconen, gebouwen en  uitspraken der Kerkvaders. De bijbel wijst naar de hemelse schepsels in alle boeken vanaf “Genesis” tot en met de “Openbaringen”. Deze verwijzingen zijn niet voor niets genoemd. In de ochtendlofzang “Doxologie” zingen we: “vrede voor de kerk, het huis der engelen”.
Sint Paulus zegt over de engelen:” Zijn zij niet alleen dienende geesten, die uitgezonden worden ten dienste van hen, die het heil zullen beërven ” (Hebreeën 1:14). Dit betekent niet dat ze minder in rangorde zijn dan de gelovigen, maar betekent dat ze hen liefhebben. Zij leiden de gelovigen tot verlossing door hen te begeleiden, bewaken en te bedienen. Tevens spelen de engelen een rol in het berouw van de zondaars en helpen de gelovigen tot bidden.


De heiligen

Ze zijn onze intieme broeders en zusters die streden en vertrokken naar het Paradijs, ze zijn niet gestorvenen, maar ontslapenen. (1 Thessalonicenzen 4:13). Al zijn zij vertrokken, toch zal hun liefde jegens hun broeders en zusters niet ophouden. Hun gebeden voor het redden van de wereld zullen nooit stoppen. Ze bidden voor ons en we eerbiedigen hen als intieme vrienden en vereren hun iconen en geloven in hun voorspraak.


De zeven sacramenten

Sacramenten zijn vitaal en essentieel voor de gelovige. Ze zijn de middelen waardoor de gelovige de genade Gods en de werking van de Heilige Geest in de kerk van de Messias krijgt, zodat hij zich opheft tot de Vader.
De evangeliën bevestigen de genade en de giften van de sacramenten:

  1.  Het Heilige Sacrament van het Doopsel: waardoor we de wedergeboorte krijgen ” op grond van zijn barmhartigheid ontferming ons verlost door het bad der wedergeboorte en der vernieuwing door de Heilige Geest”. (Titus 3:5) en ook wordt de doop geassocieerd met: “zonen van God ” (Galaten 3:26), “vergiffenis van de zonden” (Handelingen 12:38) en “het heiligen “(Efeziërs 5:25-26) De kerk oefent het ritueel van verloochenen van satan uit, de dopeling gaat over van behoren tot satan tot het kindschap van God; hij verplaatst zich van het westen, symbool van duisternis, naar het oosten, waar de zon der gerechtigheid opgaat. Het ritueel van de doop vindt plaats door onderdompeling in water, waar de dopeling begraven wordt en de oude mens sterft terwijl de nieuwe wordt geboren.
  2. Het Heilige Sacrament van Chrisma: waardoor we de gift van de Heilige Geest ontvangen. De Heilige Geest leert ons veel, heiligt ons en leidt ons. De priester zalft het lichaam van de dopeling 36 maal met het chrisma (de heilige olie), als een symbool van het heiligen van zowel het lichaam als de ziel, zodat men een tempel wordt voor de Heilige Geest. De dopeling draagt witte kleding als teken van  het zuivere hemelse leven.
  3. Het Heilige Sacrament van de Biecht: waarin “de Heilige Geest de zonden vergeeft” (Mattheüs 16:19), de priester en de biechteling stellen zich onder  leiding van de Heilige Geest. De biechteling schaamt zich niet dat hij zijn zwakheden onthult aan zijn biechtvader. De biechtvader ontslaat de biechteling van zijn zonden in de naam van Jezus Christus.
  4. Het Heilige Sacrament van de Eucharistie: het is de viering van het Paasmysterie, waardoor we in God blijven. Brood en wijn veranderen in het H. Lichaam en Bloed des Heren.: “Want mijn vlees is ware spijs en mijn bloed is ware drank. Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt, blijft in Mij en Ik in hem.” (Johannes 6:55). De kerk bidt voor haar kinderen en voor de hele wereld, ook voor de verlossing van de mensen en voor ons leven op aarde.
  5. Het Heilige Sacrament van de Ziekenzalving: de zieke krijgt  vergeving van de zonden en genezing van de ziekte: “En het gelovige gebed zal zieke gezond maken” (Jacobus 5:15). Op die manier worden de geestelijke zegeningen aan de lichamelijke gekoppeld en de patiënt kan door dit sacrament genezen worden zowel van de psychische als van de lichamelijke ziekten.
  6. Het Heilige Sacrament van het Huwelijk: de Heilige Geest verenigt het bruidspaar en vestigt in de echtgenoten een soort Kerk voor God. Bij de ceremoniën, plaatst de celebrant kronen op de hoofden van het bruidspaar als een symbool van de hemelse kronen, zodat het bruidspaar beseft dat het huwelijkse leven een schaduw is van de hemelse Kerk.
  7. Het Heilige Sacrament van het Priesterschap: door het werk van de Grote Priester, de Messias, krijgt men de genade van het priesterschap. Tevens ontvangt de priester ” vaderschap” door de werking van het vaderschap Gods. Door hun wijding ontvangen de priesters’ kracht van de H.Geest om sacramenteel te handelen in de naam van Jezus Christus.


De kerk en de traditie

Het woord traditie dat in het Nieuwe Testament vermeld staat betekent niet ” imitatie “, maar betekent “opleveren van iets en hem ontvangen”. De traditie is “opleveren van een waarborgsom van het geloof en hem ontvangen door de generaties heen” (Judas 1: 3). De traditie bevat: de boeken van het Oude Testament, het geloof in de “Heilige Drie-eenheid “, de handelingen van de Messias en Zijn uitspraken en het discipline  van eredienst.
In de apostolische tijd was de traditie de enige bron van het christelijke geloof, de leer en de aanbidding. Via de traditie accepteerde de kerk de boeken van het Oude Testament en gingen de gelovigen deze boeken op een andere manier begrijpen ; door de traditie accepteerden de christenen het Nieuwe Testament voordat het heilig verklaard was. De traditie was de bron van de leer van de apostelen, Johannes sprak over zijn eigen ervaring en zei: “Hetgeen was van den beginne, hetgeen wij gehoord hebben, hetgeen wij gezien hebben met onze eigen ogen, hetgeen wij aanschouwd hebben en onze handen mochten betasten met betrekking tot het Woord des Levens” (1 Johannes 1:1). Lucas bevestigde dat: “Gelijk ons hebben overgeleverd degenen, die van het begin aan ooggetuigen en dienaren van het Woord geweest zijn (Lucas 1:2)
De kerk gelooft dat de bijbel het geschreven gedeelte van de traditie is. De essentie van de traditie is de verklaring van het Woord Gods via verschillende methodes. Dit wordt als volgt door de bijbel bevestigd:
Het overige zal ik regelen wanneer ik kom (1Corinthiërs 11:34).
Er zijn echter nog vele andere dingen, die Jezus gedaan heeft, Indien deze één voor één beschreven werden, dan zou, naar ik meen, de wereld zelf de boeken die geschreven werden, niet kunnen bevatten”. (Johannes 21:25).
De kerkelijke traditie behoudt de éénheid van de Kerk betreffende het begrijpen van de bijbel door de generaties heen, zodat niemand de Heilige Schriften op zijn eigen manier interpreteert, maar alleen conform de leer van de Kerk.
De kerkelijke traditie zoals het geloof, de eredienst, het gedrag en het praktische leven, is aan ons overgeleverd door de decreten van de Oecumenische en de Lokale Concilies, door de uitspraken van de eerste Kerkvaders en ook door het praktische leven van de leken. De laatsten speelden een rol in het overleveren van de traditie door de generaties heen.